«Με μια ομπρέλα κόκκινη» και τη συντροφιά της Έλσας Σπυριδοπούλου, η Εύη Σαρμή ξεδίπλωσε ραδιοφωνικά τις σκέψεις της γύρω από το έργο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» που κάνει πρεμιέρα στο Φουαγιέ της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών του ΚΘΒΕ το Σάββατο 20 Νοεμβρίου.
Ακούστε την συνέντευξη
Ο αντισυμβατικός χώρος του Φουαγιέ της ΕΜΣ και πώς λειτουργεί στην παράσταση
Αναπνέουμε μαζί σ’ αυτό το χώρο. Πρώτα απ’ όλα θα δούμε μια σύγχρονη εκδοχή του έργου. Γράφτηκε το 1936 και πρόκειται για το τελευταίο έργο του Λόρκα που το τελείωσε λίγο πριν τη δολοφονία του και ήθελε (το γνωρίζουμε αυτό, επειδή κάναμε μεγάλη έρευνα για το σύμπαν του συγγραφέα και της εποχής του), να σπάσει τη μέχρι τώρα ποιητική αίσθηση που του είχε αποδοθεί και πιστεύω πως το κατάφερε. Βέβαια, έχει μεγάλη ποίηση «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» (είναι στη φύση του συγγραφέα), όμως έχει και αιχμηρά στοιχεία που το κάνουν τόσο διαφορετικό, τόσο σύγχρονο και τόσο οικείο συνάμα. Και λέω δυστυχώς, γιατί είναι ένα σκοτεινό σπίτι, δίχως οξυγόνο, με φραγμένα τα παράθυρά του, όπως λέει η μάνα του σπιτιού, με πολλούς κανόνες και όρια, όπου μέσα του υπάρχει κακοποίηση, κάπως σαν τα σπίτια που ακούμε δυστυχώς τον τελευταίο καιρό.
Με αφορμή το "Me Too" είναι μια παράσταση αφιερωμένη στις γυναίκες Η κακοποίηση και η βία δεν έχει φύλο. Αυτό πρέπει να το ξέρουμε και να το καταλάβουμε όλοι. Ναι μεν ζούμε σε πατριαρχική κοινωνία, ναι μεν οι γυναίκες βιώνουμε τα πράγματα αλλιώς. Ας το ακούσουν και οι άνδρες, ας το καταλάβουν και οι άνδρες. Παρ’ όλα αυτά η βία δεν έχει ούτε πρόσωπο ούτε φύλο.
Η Μπερνάρντα ηγέτιδα τυρρανική σε ένα σπίτι γνώριμο δυστυχώς Ποιο σπίτι δεν έχει άραγε γνωρίσει στιγμές βίας και κακοποιητικές συμπεριφορές; Εμείς δεν έχουμε περάσει απ’ αυτά τα σπίτια; Εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε ζήσει δίπλα σε μια τέτοια μορφή μαμάς, γιαγιάς, αδερφής, πατέρα; Εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε λίγο ή πολύ κακοποιήσει παιδιά, συντρόφους, γονείς ή φίλους κλπ;
Είναι κάτι στο οποίο δε γυρίσαμε την πλάτη. Δεν μείναμε καθόλου στην εποχή του. Βρισκόμαστε σε ένα άχρονο σήμερα. Είναι η υπέροχη μετάφραση του Νίκου Γκάτσου, αλλά έχει υποστεί επεξεργασία το κείμενο. Έχει διασκευαστεί. Το σκοτάδι όμως παραμένει το ίδιο.
Ο εγκλεισμός ο εκβιασμός και οι μάσκες της καραντίνας η σύγχρονη εικόνα του Λόρκα Όποιος δει το έργο θα τα νιώσει όλα αυτά. Ο χώρος του φουαγιέ είναι ο αγαπημένος μου. Ήταν για μένα πολύ καθαρό ότι αυτό έπρεπε να είναι το σπίτι της Μπερνάρντα. Βρισκόμαστε στο σαλόνι του σπιτιού της. Δεν υπάρχει καμία παρέμβαση στο χώρο. Δεν υπάρχει σκηνικό. Ίσα ίσα ο χώρος έχει έρθει στην πρώτη του μορφή. Το σκηνικό μας είναι ο χώρος. Οπότε σας προσκαλούμε στο σπίτι μας.
Αντιφατικό στοιχείο της παράστασης όλα όσα συμβαίνουν όντας δευτεροπαντρεμένη η Μπερνάρντα Άλμπα Για την εποχή ήταν τεράστιο συμβάν. Η Μπερνάρντα είναι ένα γοητευτικό πλάσμα. Ασκεί εξουσία και γοητεία. Δυστυχώς κάποιοι εξουσιαστές ασκούν γοητεία. Θέλω να πω ότι με κάποιο τρόπο πρέπει να την ακολουθήσουν. Είναι μια πολύ δυναμική γυναίκα. Δεν είναι τυχαίο, τίποτα δεν είναι τυχαίο.
Σύνταξη - Επιμέλεια: Χρύσα Σάμου