Θανάσης Ραφτόπουλος: Δεν ήξερα ότι μου λείπει όλο αυτό το συναίσθημα… Έχει κάτι στη γραφή του ο Κάλβος, είναι ο τρόπος που πλέκει τη γλώσσα, που σε ξαναπάει κάπου πίσω, κάνει μια όμορφη ανακεφαλαίωση και βάζει τα πράγματα με τρόπο ιδανικό και ρομαντικό στη θέση τους, κάπου ανάμεσα στην πειθαρχία και την αυστηρότητα με καλοσύνη και γλυκύτητα.
-Πώς θα τον χαρακτήριζες ως άνθρωπο; Πνιγμένο! Έχει ανάγκη να πει, να σπρώξει, να συνεγείρει τον κόσμο. Θέλει να ουρλιάξει τα γεγονότα κι είναι περίεργο το πώς το πράττει. Τα ουρλιάζει με καλοσύνη. Και πληγωμένο θα τον χαρακτήριζα. Νοιώθει την αδικία, αυτό κυρίως νιώθει!
-Τον έχεις ικανό εκτός απ’ την πένα να μάχεται και κυριολεκτικά στα πεδία των μαχών; Δεν ξέρω αν θα έμπαινε στη μάχη. Απ’ όσα μελετήσαμε, συνήθως βρισκόταν εκτός Ελλάδας. Μας παρακινεί με τον λόγο του «τρέξτε αδέρφια»! Και έτσι, χαριτολογώντας με τους συναδέρφους, λέγαμε στα παρασκήνια, «εμάς μας προτρέπεις αλλά εσύ δεν ήσουν εδώ»…. Για να ακριβολογούμε όμως, ο καθένας έχει την προσωπική του δύναμη, τον δικό του τρόπο και υπάρχουν καταστάσεις και φορές, που αποδεικνύεται ο τρόπος αυτός πιο χρήσιμος από μια λόγχη, αν καταφέρει να ξεσηκώσει τα πλήθη, τότε μ’ έναν τρόπο νομίζω ότι βρίσκεται στη μάχη. Σε πολλούς ίσως δεν καλοακούγονταν όλα όσα κατέδειξε με το δικό του όπλο, την πέννα . Γιατί μίλησε για τη διχόνοια, αναφερόμενος π.χ στην επιδιωκόμενη από κύκλους προστασίας της χώρας απ’ τους Άγγλους. Άνθρωποι που λίγο τους ένοιαζε αν η χώρα θα είχε προστάτες, που μ’ έναν τρόπο, όπως και τώρα, βολεύονται στις ευκολίες, βάση των αρχών και της ζωής τους. Άτομα που θα έκαναν ή κάνουν την πάπια που λένε «δε βαριέσαι», και «τί με νοιάζει»… Τίποτε δεν άφηνε να πέσει κάτω ο Κάλβος. Τα έβαζε όλα στο τραπέζι, απ’ τη μια για να αναπτερώσει το ηθικό των Ελλήνων κι απ’ την άλλη για να καταδείξει μικρότητες και πισωγυρίσματα. Ήταν πολύ ειλικρινής! Εκεί που κάποιος θα πήγαινε να παραγκωνίσει, να ξεπεράσει κάποιο ψεγάδι, ο Κάλβος, επιμένει. Σου ξαναπιάνει το κεφάλι και στο γυρνάει στο πρόβλημα!
-Υπήρξε κάτι που σε προβλημάτισε εννοιολογικά στη διαχείριση των κειμένων; Βρήκα πρόβλημα, όταν κατάλαβα πως είμαι κι εγώ πληγωμένος απ’ τη χώρα μου, κι ήταν ένα στοίχημα, λίγο περίεργο, η όλη διαχείριση. Εντάξει, είναι ωραίο, θα νοιώσω μαζί με τους θεατές την υπερηφάνεια του Έλληνα για όλα όσα συνέβησαν διακόσια χρόνια πριν, αλλά, από δω και πέρα; Δε μπορώ να είμαι περήφανος για τα αγάλματα. Δεν μπορούν να με κυβερνούν τα αγάλματα. Αν δεν συμβαίνει κάτι ομοίως ιδεατό, σήμερα, αν δεν υπάρξει ένα φως να συνεγείρει τη γενιά μας, πώς πορευόμαστε; Υμνώντας ένα περιτύλιγμα; Κάποιοι υμνούν λόγου χάρη τον Κάλβο επιμερίζοντας ό,τι συμφέρει απ’ τα γραφόμενά του. Εγώ πάλι τα θέλω όλα στο φως. Να ακουστούν όλα. Ξέρεις γιατί; Γιατί είναι ψεύτικη η ιστορία αν δεν ακουστούν όλα!
-Τι θα είχες να του πεις αν τον έβλεπες κατά πρόσωπο; Θα τον ρωτούσα : «κάτι καλό για το τώρα, έχεις γράψει»; «Αν παρατηρούσες καιρό κάπου κρυμμένος το σήμερα, ελπίζω κάτι να έχεις γράψει», αυτό θα του έλεγα. Και νομίζω πως αν σχολίαζε το εδώ και τώρα, θα μου απαντούσε: «δεν αλλάξαν οι καταστάσεις, τα ίδια έγραφα, τα ίδια έλεγα, τα ίδια κάνετε και τώρα, για τα ίδια θα γράψω…»
-Γιατί να επιλέξω να δω την εν λόγω παράστασή σας; Για να καθίσουμε λίγο να συζητήσουμε όλα αυτά περί εθνικής υπερηφάνειας. Μεταξύ μας, δε χρειάζεται να είμαστε επηρμένοι αλλά να κοιτάξουμε κατάματα τις αλήθειες μας. Και γιατί βγαίνοντας απ’ την αίθουσα, ή σε πρώτο χρόνο απ’ την οθόνη του υπολογιστή, καθώς η συνθήκη επιβάλλει κατ’ αρχήν την διαδικτυακή μετάδοση της παράστασης, είμαι σίγουρος, ότι θα ψάξουμε σε συρτάρια και βιβλιοθήκες κάπου στο σπίτι μας και στο internet, για τον ποιητή, και τις μέρες της εξέγερσης του έθνους… στο κάτω – κάτω για επανάσταση μιλάει ο Κάλβος. Τότε ήταν συγκεκριμένος ο δυνάστης που επιχειρούσαμε να αποτινάξουμε. Αλλά η ποίησή του δίνει χέρι βοήθειας, σε οποιονδήποτε λαό και άνθρωπο επιθυμεί να παλέψει για τα δίκαια και την ελευθερία και την αξιοπρέπειά του. Ωθεί τον άνθρωπο να αναζητήσει τον δρόμο που θα τον οδηγήσει στην προσωπική του εξέγερση. Ακόμη και στο me too του σήμερα, μπορεί να εμπνεύσει τον κόσμο… Δίνει ορμή η γραφή κι ο λόγος του για επανάσταση!
Tο πρώτο αφιέρωμα του ΚΘΒΕ για τα 200 χρόνια απ' την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ έχει τίτλο ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ «ΑΓΕΛΑΣΤΟ ΤΕΚΝΟ ΠΟΛΥΤΕΚΝΟΥ ΘΕΑΣ» σε σκηνοθεσία Κώστα Χαλκιά. ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΠΡΕΜΙΕΡΑ σε απ' την επίσημη ιστοσελίδα μας.