Ο Δημήτρης Καρτόκης στην «ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ» που για λογαριασμό του ΚΘΒΕ σκηνοθετεί αυτό τον καιρό στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών η Πολυξένη Σπυροπούλου, γίνεται... ΟΡΕΣΤΗΣ.
Ή μήπως τελικά ο ίδιος ο συγγραφέας ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ; Τον συναντώ στις πρόβες λίγο πριν την διαδικτυακή πρεμιέρα που αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον απ' την επίσημη ιστοσελίδα του ΚΘΒΕ.
Όλοι οι ήρωες έχουν κάτι κοινό μεταξύ τους στην «ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ» μου εξομολογείται. Αν αφουγκραστείς με προσοχή τους μονολόγους τους, θ’ ακούσεις πράγματα κοινά, γιατί απλά τους καίνε κοινά προβλήματα και προβληματικές.
Ο Ορέστης του Ρίτσου, έχει κοινά πράγματα με εκείνον του μύθου και της τραγωδίας, αλλά ο ποιητής του δίνει τη διάσταση του κοινωνικού χρέους και της ατομικής ελευθερίας. Κάτι που απαντάται και σ’ όλους τους ήρωες-αντιήρωες του έργου. Κάτι που νομίζω ότι ισχύει και για όλους τους ήρωες – αντιήρωες της Τέταρτης Διάστασης, πρόσωπα που πια μιλάνε πιο καθημερινά και διαπραγματεύονται αυτό που τους κάλεσε η μοίρα να πράξουν.
Στον Ορέστη είναι σαν να βλέπει κανείς τον ίδιο τον Ρίτσο, με τη στράτευσή του ή με τη διάθεσή του να γράφει ποιήματα «Μια ζωή ετοιμαζόμουν γι’ αυτό και τώρα, μπροστά στην πύλη στέκω ανέτοιμος», λέει σε ένα σημείο του έργου. Νιώθει ξένος για έναν φόνο που πάει να διαπράξει.
Σ’ ότι αφορά στο πώς με βρίσκει προσωπικά ο Ορέστης στο δικό μου σήμερα, όλα ξεκινούν με ένα δίλημμα: Πώς γίνεται οι άλλοι να ορίζουν λίγο-λίγο τη μοίρα μας και να μας την επιβάλλουν κι εμείς να το αποδεχόμαστε? Και αυτό φαντάζει ένα απλοϊκό ερώτημα αλλά είναι ουσιώδες στη ζωή του καθενός μας. Το θέτουμε ξανά και ξανά: «ποιος με επηρεάζει, και με πάει πίσω, σε έναν δρόμο που όταν τα χρόνια παρέλθουν δεν ξέρω ποιος είμαι… γιατί αλλιώς περνώ έναν δρόμο στα 40 διαφορετικά στα 30 κι αλλιώς στα 20…
Αντικείμενα που εντείνουν τη σκηνική παρουσία του Ορέστη και με τα οποία συνδέεται είναι αρκετά. Θα σταθώ στα φρούτα ως βασικά στοιχεία αλλά και το μαχαίρι επίσης… όταν ξεκινήσαμε τις διαδικτυακές συναντήσεις, μας ζητήθηκε να πάρουμε κάτι κι εγώ είχα διαλέξει το μήλο κι όπως αυθόρμητα το κρατούσα στα χέρια μου άρχισα να το καθαρίζω. Εντάχθηκε ως σκηνικό αποτύπωμα. Αυτό παραπέμπει και σε μια διάσταση Αμλετική π.χ της νεκροκεφαλής ή του προπατορικού αμαρτήματος, ή της Χιονάτης… απ’ την άλλη τα φρούτα αποκτούν διονυσιακές προεκτάσεις. Κάποια στιγμή ο ήρωας λέει: «θέλω να έχω κι εγώ δική μου ζωή και πρέπει να τη ζήσω» Μετά αρχίζει κι ένα παραλήρημα από τις γυναίκες με τον εκπληκτικό λόγο του Ρίτσου που κάνει αναγωγή σε διονυσιακή έκσταση… Σύνταξη- Επιμέλεια: Χρύσα Σάμου