in English
ΚΘΒΕ
Προφίλ
Ιστορικό
Διοίκηση
Κώδικας Δεοντολογίας
Δραματική Σχολή
Εργαστήρια
Ένωση των Θεάτρων της Ευρώπης
Βιβλιοπωλεία
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Πρόγραμμα Παραστάσεων
Τρέχουσες Παραστάσεις
Εισιτήρια
Δείτε και κερδίστε
Σκηνές
Παιδική Σκηνή
Νεανική σκηνή
Όπερα Θεσσαλονίκης
Χοροθέατρο
Κλιμάκιο Μακεδονίας-Θράκης
Εκπαιδευτικά προγράμματα
Δράσεις
Δραστηριότητες
ΑΡΧΕΙΟ
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη
Σύνθετη Αναζήτηση
Πωλητήριο
Προγράμματα
Αφίσες
Αναμνηστικά - Είδη ένδυσης και αξεσουάρ
ΧΩΡΟΙ
Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών
Φουαγιέ Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών
Βασιλικό Θέατρο
Μονή Λαζαριστών - Σκηνή Σωκράτης Καραντινός
Μικρό Θέατρο Μονής Λαζαριστών
Θέατρο Δάσους
Θέατρο Γης
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Φόρμα Επικοινωνίας
Τηλέφωνα Επικοινωνίας
Προτάσεις Συνεργασίας
Συχνές ερωτήσεις
ΝΕΑ
Νέα
Δελτία Τύπου
Ανακοινώσεις - Διαγωνισμοί
Auditions
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΤΕ
Χορηγίες
Loyalty Club
Συνεργαζόμενοι φορείς
ΚΘΒΕ
Προφίλ
Ιστορικό
Διοίκηση
Κώδικας Δεοντολογίας
Δραματική Σχολή
Εργαστήρια
Ένωση των Θεάτρων της Ευρώπης
Βιβλιοπωλεία
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Πρόγραμμα Παραστάσεων
Τρέχουσες Παραστάσεις
Εισιτήρια
Δείτε και κερδίστε
Σκηνές
Παιδική Σκηνή
Νεανική σκηνή
Όπερα Θεσσαλονίκης
Χοροθέατρο
Κλιμάκιο Μακεδονίας-Θράκης
Εκπαιδευτικά προγράμματα
Δράσεις
Δραστηριότητες
ΑΡΧΕΙΟ
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη
Σύνθετη Αναζήτηση
Πωλητήριο
Προγράμματα
Αφίσες
Αναμνηστικά - Είδη ένδυσης και αξεσουάρ
ΧΩΡΟΙ
Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών
Φουαγιέ Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών
Βασιλικό Θέατρο
Μονή Λαζαριστών - Σκηνή Σωκράτης Καραντινός
Μικρό Θέατρο Μονής Λαζαριστών
Θέατρο Δάσους
Θέατρο Γης
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Φόρμα Επικοινωνίας
Τηλέφωνα Επικοινωνίας
Προτάσεις Συνεργασίας
Συχνές ερωτήσεις
ΝΕΑ
Νέα
Δελτία Τύπου
Ανακοινώσεις - Διαγωνισμοί
Auditions
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΤΕ
Χορηγίες
Loyalty Club
Συνεργαζόμενοι φορείς
in English
Νέα - Δελτία Τύπου
Αρχική
Νέα - Δελτία Τύπου
ΕΛΕΝΗ του Ευριπίδη με την Έμιλυ Κολιανδρή στον πρωταγωνιστικό ρόλο (12/5/2021)
Το ΚΘΒΕ αυτό το καλοκαίρι, πάει ΕΠΙΔΑΥΡΟ
, με την «
ΕΛΕΝΗ
» του
ΕΥΡΙΠΙΔΗ
και ο
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
που υπογράφει τη σκηνοθεσία, επέλεξε να εμπιστευτεί την
ΕΜΙΛΥ ΚΟΛΙΑΝΔΡΗ
για τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Σε μια πρώτη γνωριμία μου μαζί της, καθώς οι πρόβες ξεκίνησαν στο ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ της Θεσσαλονίκης, της ζητώ να μοιραστεί
τα συναισθήματά της για το ΚΘΒΕ, τον ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, την μετά-COVID εποχή, το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και να μας μυήσει στο έως τώρα αποτύπωμα της αναμέτρησής της με τον ρόλο της Ελένης.
Ανάμεικτα θα χαρακτήριζα τα συναισθήματά μου.
Δε σου κρύβω ότι νοιώθω μεγάλο δέος, μιας και πρόκειται και εννοιολογικά αλλά και σε έκταση, για έναν μεγάλο ρόλο.
Λέγεται πως η Ελένη, είναι από τα πρόσωπα του αρχαίου δράματος, η ηρωίδα εκείνη που μιλά περισσότερο απ’ οποιονδήποτε άλλο.
Έχοντας λοιπόν να διαχειριστώ όλο αυτό τον πλούτο του Ευριπίδη, μέσα από πλείστους όσους στίχους, διαλόγους και μακροσκελείς μονολόγους, έναν ενδόμυχο δημιουργικό φόβο τον αισθάνομαι.
Και την ίδια στιγμή που νοιώθω μουδιασμένη για την αναμέτρησή μου με την Ελένη, μ’ εξιτάρει που έχω να διαχειριστώ όχι την Ομηρική φιγούρα ή το πρόσωπο που και άλλοι ποιητές σε μεταγενέστερα έργα τους παρουσίασαν, αλλά μια γυναίκα απαλλαγμένη από όσα για αιώνες κατηγορήθηκε. Με αυτή την έννοια νοιώθω σχετικά ελεύθερη να δημιουργήσω τη μορφή της.
Δεν είναι η «Ωραία Ελένη» των αμέτρητων «κατηγορώ», αλλά μια προσωπικότητα, απαλλαγμένη από προσδοκίες και ταμπέλες σε ένα γόνιμο πεδίο να την ξανασυστήσουμε απ’ αρχής.
Είναι η Ελένη της Αιγύπτου. Της έχουν χρεώσει διάφορα για τα οποία η ίδια δεν ευθύνεται. Κουβαλά τυραννικά τον αχό του παρεξηγημένου της ονόματος, μια φήμης που την κατατρέχει και προηγείται του ονόματός της, όμως εδώ, καλούμαστε να κτίσουμε το άλλο της προφίλ, δίχως βαρίδια παρελθοντικά και αλλοιώσεις. Αυτό από μόνο του είναι τεράστια πρόκληση για μένα.
-Μπορεί να μην έχει την τραγικότητα της Μήδειας ή της Εκάβης, ωστόσο είναι τραγική ηρωίδα…
Κυρίως φρονώ ότι το τραγικό της υπάρξεώς της, συνίσταται στο βάρος του ονόματός της. Για χάρη της έλαβε χώρα ένας πολυετής πόλεμος, με ολέθρια αποτελέσματα. Έλληνες και Τρώες αλληλοσπαράχτηκαν, τα δεινά στα πεδία των μαχών κι οι παράπλευρες απώλειες θρυλούνται αιώνες μετά.
Όμως στην ουσία, η ίδια δεν έφερε καμία ευθύνη, δεν είχε ουδεμία εμπλοκή.
Ο πόλεμος και η αναφορά στο όνομά της ήταν στην ουσία, έργο τριών θεών και η ματαιοδοξία που οδήγησε τις θεές να την μιάνουν ως δόλωμα…. Και ρημάχτηκε η ζωή της…
Η όλη μαεστρία του έργου κι η ιδιαιτερότητα κι η ομορφιά του όλη είναι πως, ενώ το μισό έχει χαρακτηριστικά ατόφιας τραγωδίας (συστηνόμαστε μ’ αυτήν την ύπαρξη κι εκείνη ξετυλίγει το κουβάρι του μύθου της με θρήνο και ανάθεμα) η συνέχειά του καταλήγει σε φάρσα. Μετά την είσοδο του Μενελάου, σηματοδοτείται (έτσι όπως το συζητήσαμε και με τον σκηνοθέτη της παράστασης Β. Παπαβασιλείου), το… «κλείσιμο του ματιού» από πλευράς συγγραφέα στον Αριστοφάνη. Το μεγαλείο των αρχαίων συγγραφέων ήταν κι αυτό: συχνά, κοντραριζόταν δια των έργων τους.
Κι ο Ευριπίδης, κάνει μια στροφή 180μοιρών ένα ομάζ στον Αριστοφάνη, όπως με τον Θεοκλύμενο λόγου χάρη που είναι ένα απ’ τα τραγελαφικά πρόσωπα της ιστορίας μας. Επίσης ιντριγκαδόρικο σ’ αυτό το έργο είναι πως κατορθώνει αυτή η Ελένη, που εν αρχή συμπάσχεις μαζί της καθώς σπαράζει την αλήθεια της και γίνεται η επιτομή της τραγικότητας, μπαίνει ακόλουθα σε έναν χορό συμπτώσεων, καταστρώνει ή πασχίζει να καταστρώσει σχέδια και καταλήγει να γίνει ηρωίδα (ας τολμήσω να το θέσω έτσι) ενός μπουλβάρ.
- Η συνεργασία σου με τον Βασίλη Παπαβασιλείου;
Αυτό ήταν δώρο ζωής, πραγματικά.
Η ευκαιρία που μου δόθηκε να συνεργαστώ μαζί του ήταν κι ένας απ’ τους κυριότερους λόγους που αποδέχθηκα τον ρόλο, μιας και λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων, δεν είναι εύκολο να εγκαταλείψω το σπίτι και τους δικούς μου για τρεις ολόκληρους μήνες, και να έρθω να εγκατασταθώ στη Θεσσαλονίκη.
Προηγούμενα, δεν έτυχε να τον συναντήσω από κοντά, όμως τόσοι δικοί μου άνθρωποι, φίλοι, συνεργάτες, μου μιλούσαν για κείνον χρόνια τώρα. Είχα λοιπόν λαχτάρα απλά και μόνο να τον γνωρίσω κάποτε. Αντιλαμβάνεσαι πως το να με σκηνοθετεί ήταν δώρο αξεπέραστο. Η συναναστροφή και μόνο μαζί του, να τον παρακολουθείς πώς λειτουργεί στις πρόβες, να απολαμβάνεις κάθε κουβέντα που λέει, είναι κίνητρο, και δύναμη και έμπνευση μαζί. Έχει ο λόγος του, όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά, που είναι ικανά να εγείρουν συναίσθημα και φαντασία. Και δεν στέκω στη διδασκαλία αυτή καθαυτή και στη σπουδή των τεχνικών που χρησιμοποιεί. Είναι οι εικόνες του κόσμου του που ανοίγονται μπρος τα μάτια σου και σε οδηγούν.
Μπορεί ο ίδιος να μην το καταλαβαίνει, μπορεί και να το κατανοεί και να κάνει τάχα πως δεν αντιλαμβάνεται… η ουσία είναι πως σου αφήνει χώρο να ανοιχτούν τεράστια πεδία φαντασίας και ελευθερίας…
-Ο Ευριπίδειος λόγος βρίθει αξιών και νοημάτων. Σε ποια νοήματα πίσω απ’ τις φράσεις της Ελένης στέκεις;
Αυτό που έως τώρα μ’ εντυπωσιάζει και θα’θελα να έβρισκα έναν τρόπο να το πράξω κι η ίδια, είναι πως η Ελένη, απαλλαγμένη ούσα της ταυτότητάς της, στέκει εμπρός στον Τεύκτρο ή τον Θεοκλύμενο, και λέει αλήθειες χωρίς δεύτερη σκέψη, κατά πρόσωπο. Για παράδειγμα στον Τεύκτρο λέει «πάει η Τροία, πάει η μητέρα, ξεκληρίστηκαν γενιές γενιών» και μιλά για τον εαυτό της σαν να πρόκειται για κάποια άλλη : «…δόλια Ελένη, χάθηκαν οι Τρώες εξαιτίας σου…» λέει σαν να κρίνει ένα τρίτο πρόσωπο κι όχι η ίδια τον εαυτό της. Και το κάνει με ελαφρότητα.
-Η ηρωίδα καλείται μεταξύ άλλων να εφεύρει τρόπους να αποτινάξει έναν έρωτα που δεν επιθυμεί…
Στο δεύτερο μέρος του έργου αν δεις προσεκτικά αντιλαμβάνεσαι πως ούτε κι η σχέση της με τον Μενέλαο υπήρξε ιδανική. Είναι δυο άνθρωποι, δυο εραστές που περίμεναν χρόνια ώσπου να ανταμώσουν και όταν αυτό συμβαίνει τα πάντα λέγονται τυπικά, συμβατικά… Δεν ξέρω αν αυτός ο έρωτας πέρασε, νιώθω όμως ότι σε ένα πιο σύγχρονο ανέβασμα μπορεί η Ελένη και να μην ήθελε καν να φύγει από την Αίγυπτο. Έζησε λίγο σαν τους μετανάστες μας, σαν ομογενής της Αυστραλίας που με τα χρόνια συμβιβάζεται στην ιδέα, βολεύεται στην άλλη πατρίδα, φυσικά χωρίς λεπτό να ξεχνά τα πάτρια εδάφη και τους δικούς της, ωστόσο πριν εμφανιστεί ο Θεοκλύμενος, όλοι την σέβονταν στην Αίγυπτο, την εκτιμούσαν και την είχαν κανακεμένη… Η επιμονή του να την κάνει δική του, σε βάζει να σκεφτείς πως από τότε ακόμη οι γυναίκες πάλευαν να συνδιαλλαγούν με το αυτονόητο. Πως δηλαδή όταν θέτω κάποια όρια οφείλεις να τα δεχθείς και να μην ξεπερνάς τα εσκαμμένα. Δεν είναι το γυναικείο όχι απλά τερτίπι ή καπρίτσιο της γυναικείας φύσης μας.
-Πόσο ευτυχής νοιώθεις που θα μπορέσεις να σταθείς σε ανοιχτά θέατρα γεμάτα θεατές και τον κόσμο απαλλαγμένο από τον φόβο της πανδημίας σε ένα βαθμό;
Μετά από τόσο καιρό είναι βάλσαμο πραγματικά ότι θα μπορέσει ο κόσμος του θεάτρου να βγει να παίξει σε κοινό. Καλά και τα live και τα online αλλά, υπάρχει μια φράση που συνηθίζει να λέει ο Παπαβασιλείου επ’ αυτού και την δανείζομαι για να σου απαντήσω : «το θέατρο είναι για να παίζεται σε κοινό όχι σε κενό»!
Η διαδικτυακή κατάσταση που ζήσαμε όλοι, κι εγώ συμμετείχα τον χειμώνα σε παραγωγή που προβλήθηκε χωρίς κόσμο, αφήνει την αίσθηση του κενού. Χαίρομαι που το καλοκαίρι θα ξανανταμώσουμε και μεταξύ μας η θεατρική οικογένεια και με το θεατρόφιλο κοινό. Λείψαμε πολύ ο ένας στον άλλο και νομίζω ότι μετά από τόσο καιρό θα κληθούμε να επαναπροσδιορίσουμε τις σχέσεις μας, να ξαναερωτευτούμε…
-Ως θεατής όσες φορές κι αν βρεθώ στην Επίδαυρο, νοιώθω το ειδικό βάρος του παγκόσμιου ναού της τέχνης, και των μυθικών προσώπων που πάτησαν το πόδι τους στο αρχαίο θέατρο… αν υποθετικά ήταν κατορθωτό στα διαζώματα να βρίσκονταν στην πρεμιέρα σας ποιων ιερών τεράτων το βλέμμα θα ήθελες να αντίκρυζες;
Αυτή η ενέργεια του θεάτρου της Επιδαύρου είναι μαγική! Κουβαλά αιώνων ιστορία γι’ αυτό και έχει παγκόσμια αίγλη. Βίωσα και ως ηθοποιός και ως θεατής την ιεροπραξία να κάθεσαι στις ίδιες θέσεις, τα ίδια καθίσματα με ανθρώπους που ερχόταν από κάθε άκρη για να δουν ανεβάσματα έργων αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων που παρά το πέρας των αιώνων έχουν πάντα επίκαιρα μηνύματα να σταλάξουν. Με γοητεύει ότι οι συνάδερφοί μου ερχόταν ταξιδεύοντας μέρες και νύχτες για να φορέσουν την ιερή μάσκα του αρχαίου δράματος. Αναρωτιέμαι συχνά πώς να ένιωθαν, πως πορεύονταν, πώς λειτουργούσαν, πού κοιμόταν, σε ποιες συνθήκες δημιουργούσαν τις αξεπέραστες παραστάσεις σταθμούς.
Ύστερα σκέφτομαι πως, επειδή οι αρχαίοι προγονοί μας δεν είχαν και τόση απόσταση από τα έργα, με την έννοια ότι έγραφαν κι έπαιζαν συνεχώς, ήταν προέκτασή τους το θέατρο. Ήταν και πρωτοποριακοί. Ας μην ξεχνούμε πως τους ρόλους ενσάρκωναν κατ’ αποκλειστικότητα άνδρες οι οποίοι ενδύονταν και τους γυναικείους ρόλους. Την Ελένη για παράδειγμα θα την έπαιζε κάποιος άνδρας φορώντας μάσκα και με όχημά του μοναδικό τον λόγο έπρεπε να πείσει το κοινό… Πέρασαν σπουδαίες μορφές, ο Μινωτής, η Παξινού, η Χατζηαργύρη, η Σκούντζου… άφησαν όλοι τους το αποτύπωμά τους, μεγέθυναν την κληρονομιά μας, αλλά και στάλαξαν ένα ασήκωτο βαρίδι διαμετρήματος. Για μένα ιδανική συνθήκη είναι να κατορθώσει κανείς να πατήσει το πόδι του στην Επίδαυρο, απαλλαγμένος απ’ το βάρος της ελληνικότητας ή της αρχαιοπρέπειας. Οι αρχαίοι πρόγονοί μας υπήρξαν τόσο τολμηροί, όσο και πρωτοπόροι. Ίσως περισσότερο από εμάς σήμερα. Μακάρι να μπορέσουμε να τους φθάσουμε.
Όμως δεν θα ‘ θελα κανείς τους να κάθεται απέναντί μου … Ιδανικά θα επέλεγα τον Ευριπίδη με τον Αριστοφάνη να παρίστανται και να τους έκλεινα το μάτι!
Σύνταξη - Επιμέλεια: Χρύσα Σάμου
Επιστροφή