Μελίνα Αποστολίδου: «Η Ελένη στην Τέταρτη Διάσταση του Ρίτσου διαπραγματεύεται τη ρωγμή της»
Κατ’ αρχάς τα αποσπάσματα που έχουν σταχυολογηθεί για να συνθέσουν την Ελένη, και ο τρόπος που είναι τοποθετημένα σε λειτουργικά μέρη της παράστασης, με βρίσκουν σε ένα σημείο της ζωής μου, που υπάρχει μια αναλογία, και αυτό μ’ αρέσει ιδιαίτερα.
Είναι μια ανάδυση από ένα σκοτεινό σημείο, από ένα σημείο «βυθού» προς ένα μέρος φωτεινό η σκιαγράφηση της Ελένης, και ειλικρινά είμαι κι εγώ σε μια τέτοια στιγμή…
Με αφορά αυτή η κατάθεση πάρα πολύ και φυσικά το όχημα για να συμβεί η μετάβαση είναι η παιδική ηλικία, η τρυφερότητα που κρατάμε απ’ τα χρόνια της αθωότητας. Αυτή η «γλυκιά φούσκα» της παιδικής ηλικίας που μας προστατεύει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας και μπορεί να μας οδηγήσει στο φως.
Τα αντικείμενα παίζουν καταλυτικό ρόλο δραματουργικά. Όταν είχαμε ερωτηθεί πού φανταζόμαστε τους χαρακτήρες αυτούς, εξ’ αιτίας του βαρυσήμαντου παρελθόντος που κουβαλούν, όχι μόνον η Ελένη, όλοι οι ήρωες της ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗΣ, καθώς προσπαθούν να διαπραγματευτούν τον προσωπικό τους μύθο που κρατάει απ’ την αρχαιότητα, σκέφτηκα πως ο οίκος, ένα τεραστίων διαστάσεων σπίτι, που καθώς επιχειρούν να διαπραγματευτούν τη μοίρα τους το τραβούν μετακινώντας το συθέμελα, θα ήταν ο ενδεδειγμένος χώρος… έτσι λοιπόν προέκυψε να συνυπάρχουμε σε ένα παλιό σπίτι, έναν χώρο διαμορφωμένο να απαρτίζεται από πολλά μικρά αντικείμενα, που όλα τους κουβαλάνε το βαρύ φορτίο του χρόνου που παρήλθε και ως εκ τούτου είναι κομμάτι της ιστορίας.
Η Ελένη έχει μεγάλο ενδιαφέρον για μένα υποκριτικά. Ο χαρακτήρας αυτός όπως κι οι περισσότεροι, διαπραγματεύονται τη ρωγμή τους. Ο Ρίτσος βλέπει την ανθρώπινη πλευρά της ρωγμής τους.
Η ίδια δε βρίσκεται πια στην «εκπάγλου καλλονής» συνθήκη της. Δεν υπάρχει ο χρόνος που έκανε εντύπωση στον κόσμο Βρίσκεται να διαχειρίζεται αυτό το σημείο της ρωγμής της. Μιλά, σε κάποιον άνθρωπο, κάπου απευθύνεται μ’ αυτόν της τον μονόλογο, υποθέτω παλιό θαυμαστή, και επιχειρεί εκ νέου να τον γοητεύσει… κι είναι τραγικό μαζί και γλυκό Παράλληλα κουβαλά το βάρος μιας αιματοχυσίας που συντελέστηκε εξ αιτίας της. Γειώνεται στην ανθρώπινη υπόσταση της, γίνεται κομμάτι του πόνου, κομμάτι που αναζητά την ελευθερία της.
Γιατί όπως κι η ίδια λέει: «η ελευθερία είναι στιγμές».. Κι ο Ρίτσος, φρονώ πως, αυτό δεν το λέει με ηττοπάθεια. Αντιθέτως εν πλήρη συναίσθηση πως αυτές όλες οι μικρές στιγμές ελευθερίας, μπορούν να μας οδηγήσουν στο φως.
Τα αντικείμενα που την «σηματοδοτούν» επί σκηνής αρκετά… βασικότερο είναι ένα φλιτζάνι του καφέ… αλλά και δυο μαντήλια επίσης. Το εύθραυστο φλιτζάνι δηλώνει τη ρωγμή και κραυγάζει για παρέα, για συντροφικότητα για ένα μαζί που οφείλουμε να είμαστε, να νιώσουμε, να συνδεθούμε.
- Μοιάζει και με την τωρινή συνθήκη που λόγω πανδημίας δεν μπορούμε αυτή την συντροφικότητα και στη σκηνή να την απελευθερώσουμε με όλες τις αισθήσεις μιας και οι πρόβες γίνονται υπό καθεστώς … «μέτρων» με σταθμά απόστασης υγειονομικών κανονισμών; Ξέρεις, επειδή το θέατρο είναι επικοινωνία κι αυτή συμβαίνει όταν θέλουμε να συμβεί, μπορεί να υπάρξει και κάτω απ’ τις πλέον αντίξοες συνθήκες. Γινόμαστε τότε εφευρετικοί, εκδηλωτικοί με άλλα εκφραστικά μέσα για να δηλώσουμε ότι απαιτείται κι ότι θέλουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια. Κι είναι αυτός ο περιορισμός που μ’ έναν παράξενο τρόπο μας απελευθερώνει.
-Θα κληθείτε να παίξετε το έργο σε αδειανές καρέκλες … αν ωστόσο γινόταν να καλέσεις πρόσωπα ποια θα επέλεγες.. Επειδή η παράσταση έχει να κάνει πολύ με το παρελθόν και τις βαλίτσες που κουβαλάμε από αυτό για να προχωρήσουμε σ’ ένα μέλλον πιο φωτεινό θα ήθελα αν γινόταν για θεατές την οικογένειά μου. Σύνταξη - Επιμέλεια: Χρύσα Σάμου