Εύη Σαρμή: «H κακοποίηση και η βία δεν έχουν φύλο»
Αυτό δήλωσε μεταξύ άλλων στην Ναυσικά Γκράτσιου και τη συνέντευξη που παραχώρησε η Εύη Σαρμή στο «Νησί της Ναυσικάς» στον Fm100 με αφορμή την πρεμιέρα το Σάββατο 20 Νοεμβρίου στο Φουαγιέ της Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών, του έργου «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» που ανεβάζει το ΚΘΒΕ στις 21:00.
Είναι ένα δύσκολο σκοτεινό σπίτι, ένα σπίτι χωρίς οξυγόνο. Θέτει κανόνες, θέτει όρια αυτή η μητέρα σε όλο το γυναικείο σύμπαν που υπάρχει στο σπίτι, γιατί πρέπει να πούμε ότι πρόκειται για ένα γυναικείο σύμπαν.
Μόλις έχει φύγει ο πατέρας του σπιτιού και υπάρχει κι ένα άλλο αρσενικό στοιχείο που αιωρείται κάπου έξω απ’ τα παράθυρα. Ο Πέπε Ρομά, αυτός ο έρωτας ο ανεκπλήρωτος, αυτός ο πόθος!
Όταν ξεκίνησα να μελετώ το έργο, γιατί το γνώριζα από φοιτήτρια, συνειδητοποίησα ότι μπορεί να πρόκειται για ένα δύσκολο σπίτι ωστόσο είναι κάπως οικείο σε όλους μας. Όλοι έχουμε μπει ή υπάρξει σε ένα τέτοιο σπίτι. Κι έτσι το διαχειριστήκαμε ως ομάδα.
Δεν είναι ένας απρόσιτος χώρος. Είναι ένας τόπος που ίσως να αναγνωρίσουμε κάποιοι ορισμένα χαρακτηριστικά της δικής μας μητέρας, γιαγιάς, αδερφής, θέλω να πω, κάποιο πρόσωπο ή ιστορία οικεία σε εμάς.
Δυστυχώς η ιστορία δεν είναι τόσο μακριά από το σήμερα, οπότε με έναν τέτοιο σύγχρονο τρόπο την προσεγγίσαμε κι όχι ως αυτό το θρυλικό έργο του Λόρκα που είναι ποιητικός και απρόσωπος. Ούτως ή άλλως το έγραψε λίγο πριν τη δολοφονία του το 36. Είναι το τελευταίο του έργο, ένα έργο που παρέδωσε και μετά τον δολοφόνησαν.. και σ’ αυτό ο Λόρκα ήθελε να αλλάξει πια τη γραφή του. Ήθελε να φύγει από την ποιητική αίσθηση που προηγούμενα έδινε στα έργα του και ήθελε να γράψει κάτι πιο σκληρό, πιο ωμό, πιο διαφορετικό. Και νομίζω ότι τα κατάφερε.
- Στο σημείωμά σας βλέπω ότι έχετε βάλει «ένα γιατί κι ένα me too». Το "me too" αφορά στην βία και την παραβατικότητα κατά των γυναικών. Μάλιστα εδώ την συναντούμε από γυναίκα προς γυναίκα.
Η κακοποίηση είναι κακοποίηση, είτε προέρχεται από γυναίκα είτε από άνδρα, είτε από γυναίκα προς γυναίκα είτε από άνδρα προς γυναίκα. Η κακοποίηση και η βία είναι ένα πράγμα, δεν έχουν φύλο. Όπως και τα στοιχεία της καταπίεσης, της χειραγώγησης, του σεξισμού, των έμφυλων στερεοτύπων, της τοξικής αρρενωπότητας του έξω κόσμου, του φόβου κοκ. Όλα αυτά τα στοιχεία που εμείς οι γυναίκες, γεννιόμαστε και πεθαίνουμε εντός τους. Και όχι μόνο εμείς οι γυναίκες.. και οι άνδρες...
Αυτά λοιπόν τα στοιχεία που πνίγουν και καταπιέζουν βάναυσα τους ανθρώπους, υπάρχουν και μέσα στο έργο. Ορίζουν τις ζωές αυτών των γυναικών, τις καταπιέζουν, τις στερούν το οξυγόνο, συν αυτή τη μητριαρχική παρουσία που παίρνει τη θέση του άνδρα όταν εκλείπει απ’ τη ζωή.
- Στο έργο χρησιμοποιήσατε τη μετάφραση του Νίκου Γκάτσου..
Ναι και είναι μαγική η μετάφραση αυτή.
- Και έχετε επί σκηνής μόνο γυναίκες.
Ναι, δέκα γυναίκες μόνο.. και έναν άνδρα που έχει φύγει…. Κι ακόμη έναν που τριγυρνάει έξω απ’ τα παράθυρα του σπιτιού.
Όσο για το Φουαγιέ της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών που είναι ένας υπέροχος χώρος, μεταμορφώνεται στο σαλόνι της οικογένειας αυτής. Έχουμε διαχειριστεί σκηνογραφικά το χώρο και τον έχουμε αφήσει όπως είναι ακριβώς, δεν πειράξαμε τίποτα, γιατί μας έδωσε το μαγικό στοιχείο του ο ίδιος ο χώρος, τον επαναφέραμε στην αρχική του μορφή, δεν υπάρχουν σκηνικά μεγάλα, διαχειριζόμαστε το χώρο ως το σαλόνι του σπιτιού μας και εσείς είστε οι επισκέπτες, οι προσκεκλημένοι μας.
Σας περιμένουμε με χαρά μεγάλη αγάπη και προσοχή και θάρρος! Έτσι φτιάξαμε αυτή την παράσταση.
Σύνταξη - Επιμέλεια: Χρύσα Σάμου